Back

Akıllı Kentler: Sorunlar ve Potansiyeller

Prof. Dr. Handan TÜRKOĞLU

İTÜ Mimarlık Fakültesi

Şehir ve Bölge Planlama Bölümü

SKB Danışma Kurulu Üyesi

 Günümüzde nüfusun %54 ünün kentlerde yaşadığı ve bu oranın 2050 yılında % 65 lere çıkacağı düşünüldüğünde kentlerimizin yönetimi için mevcut sistemlerin yeterli olamayacağını söylemek yanlış olmaz. Bu büyüklükteki kentlerde ekolojik, ekonomik ve sosyal sürdürülebilir gelişmeyi sağlamak için ortaya atılan akıllı kent kavramı günümüzün popular bir konusu olarak ortaya çıkmaktadır.Akıllı kent kavramı çağımızın özelliği olan Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BIT) yardımıyla yönetilen kentleri kapsamaktadır. Kent yönetimleri akıllı sistemlerden kentin özellikle ağ sistemleri içinde yer alan ulaşım, iletişim, altyapı,  enerji, çevre sorunları ve afetlerle mücadele gibi günlük yaşamı kolaylaştıracak kamu hizmetlerinin Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BIT) ile sürdürülebilirliğini sağlamak, zaman ve maliyetini azaltmak ve yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla yararlanmaktadırlar.  Örneğin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) akıllı kentlerde veri işleme açısından başlıca teknolojilerdir.Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi sistemlerin işlerliği sağlıklı bir veri tabanının sağlanması ve sistemi kullanılabilir kılacak insanların varlığı ile mümkün olabilecektir. Kullanıcılar akıllı telefon uygulamaları, kullandıkları araçlardaki navigasyon sistemleri, yaşadıkları konutlarda kullandıkları güvenlik ve uyarı sistemleri ile akıllı kent sistemlerinin bir parçasını oluşturmaktadır. Öte yandan yerleşmeler BIT kullanarak yenilenebilir enerji kullanarak, toplu taşıma sistemleri, düzenli çöp toplama sistemleri geliştirir, trafik sıkışıklığını önler, hava kirliliğini ve gürültüyü azalmak için önlem alır.Örnek vermek gerekirse akıllı çöp kutuları çöp toplama istasyonlarına sinyal göndererek boşaltılması gerektiğini haber verebilir, akıllı sokak lambaları bulut teknolojisi üzerinden yarıtılan sistemlerle otomatik olarak gündüz depoladıkları enerji ile yanabilir, kötü hava koşulları için akıllı telefon uygulamaları ile uyarı gönderilebilir veya kamu ulaşımını kullanacak bir kişi akıllı telefonlar yardımı ile ulaşım aracını takip edebilir ve zamandan tasarruf edebilir, Yine kullanıcı akıllı telefonunu bilet, kimlik kartı olarak kullanabilir, bu örnekler günlük hayatımızın bir parçası olmaya başlayan akıllı kent uygulamalarından sadece bir bölümü olup hepbirlikte alyapı ve servis sistemlerini optimize eden akıllı kent teknolojileridir.Kişiler, altyapı ve ulaşım sistemleri ve kamu hizmetlerine ek olarak, kablosuz teknolojiler, herkese açık veri sistemleri, veri güvenliği ve destekleyici esnek finansal sistemler akıllı şehir uygulamalarında olmazsa olmaz konulardır.Dünyadaki uygulamalara bakıldığında bir çok şehir veya şehir bölgesinde akıllı şehir uygulamalarına rastlanmaktadır. Yeni oluşturulan yerleşmelerde akıllı uygulamalara yer verildiği gibi mevcut şehirlerde de uygulamalara rastlamaktayız.Amsterdam iyi bir iletişim altyapısı ile akıllı kent uygulamalarında başarılı kabul edilmektedir. Amsterdam aynı zamanda sürdürülebilirlik, enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kullanımı açısından da çözümler geliştirmiş bir kenttir.Kopenhag kent yönetimi akıllı bisiklet sistemi geliştirmiştir. Bu sistemde gerçek zaman verileri ile kullanıcı ve yönetim arasında sensörler yardımıyla bilgi alışverişi sağlanarak hava kirliliği ve trafik sıkışıklığı izlenip yönetilmektedir.