Çocukların İç ve Dış Mekandaki Aktivite Düzeyleri:
Akselerometre ve Küresel Konumlama Sistemi Aygıtlarını Kullanarak Gerçek Aktivite Konumunun Belirlenmesi[1]
[1] Bu çalışmanın verileri, Dokuz Eylül Üniversite Fen Bilimleri Enstitüsü Kentsel Tasarım Doktora Programı kapsamında hazırlanan “Kentsel Alana Fiziksel Çevrenin Çocukların Fiziksel Aktivitesi Üzerindeki Etkisi” başlıklı doktora tezinden elde edilmiştir. Söz konusu doktora tezi, DEÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü’nce 2012.KB.FEN.090 numaralı proje kapsamına desteklenmiş ve 08.05.2014 tarih, 1488-GOA protokol numarası, 2014/18-23 karar numarası ile DEÜ Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu tarafından da onaylanmıştır. Anılan tezden üretilen yayınların odaklandığı konular Çetintahra ve Çubukçu, 2018a’da tartışılmıştır. Bu çalışma diğer yayınlardan farklı olarak, çocukların iç ve dış mekanlarda, haftanın farklı günlerine göre gerçekleştirdikleri fiziksel aktivite düzeyleri karşılaştırılarak çocukların kent yaşamına katılımı ve en basit fiziksel aktivite olanaklarına karşı tutumu tartışmaya açılmıştır.
Prof. Dr. Ebru ÇUBUKÇU
Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü
Dr. Öğr. Üyesi Gözde EKŞİOĞLU ÇETİNTAHRA
Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü
Giriş
Aşırı kilolu ve obez çocukların sağlık problemleri, yetişkinlik döneminde de devam ederek, bulaşıcı olmayan ancak mortalite riskini arttıran hastalıklara neden olabilmektedir. Bu durum, yalnızca günümüzü değil, gelecek nesilleri de etkileyebilecek bir problem oluşturduğundan Dünya Sağlık Örgütü, çocuklarda aşırı kiloluluk ve obeziteyi, bu yüzyılın en önemli halk sağlığı sorunlarından biri olarak kabul etmiştir (WHO, 2014). Bu soruna karşı mücadeledeki araçlardan birisi ise çocuklarda fiziksel aktivite düzeyinin arttırılmasıdır. Bu nedenle, çocukların haftada 3 gün ve günde 60 dakika orta-yüksek şiddette fiziksel aktivite (3 MET ve üstünde) yapmalarının gerektiği vurgulanmakta (USDHHS, 2008); ancak bu gerekliliğin karşılanamadığı yapılan çalışmalarla ortaya konmaktadır (CDC, 2002). Fiziksel aktivite gerekliliklerinin karşılanamamasında fiziksel çevre değişkenlerinin (detaylı bilgi için bknz. Çetintahra ve Çubukçu, 2014a), en az genetik ve sosyal çevre değişkenleri (detaylı bilgi için bknz. Çetintahra ve Çubukçu, 2015a; 2015b) kadar etkili olduğu ileri sürülmektedir. Dolayısıyla, kişinin fiziksel, sosyal ve psikolojik iyilik halini kentsel mekanda sürdürmesini sağlayacak kentsel tasarım ve planlama gibi mekan düzenleme disiplinlerinin (Çetintahra ve Hepgüzel, 2014), fiziksel aktivite davranışında önemli bir belirleyici olan fiziksel çevre değişkenlerine odaklanması önemlidir. Bu noktada, çocukların kentte hangi alanlarda aktivitelerini gerçekleştirdiğinin nesnel olarak belirlenmesi, aktivite alanlarının özelliklerinin incelenmesini sağlayarak, fiziksel aktiviteyi teşvik eden fiziksel çevre unsurlarını ortaya koyabilecektir. Do
Paylaş
