“Sağlıklı Kentlerin Sürdürülebilirliğinde Uzaktan Algılama – Uydu Verileri” çalıştayı Bursa’da gerçekleşti. 30 üye Belediye’den toplam 70 kişinin katılımıyla iki gün süren çalıştayda, konuşmacı olarak katılan Ege Üniversitesi E. Öğretim Üyesi ve Sağlıklı Kentler Birliği Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ünal Altınbaş ve Ege Üniversitesi Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemi Ebiltem Uydu Laboratuvarından Dr. Fulsen Özen bilgi ve birikimlerini katılımcılarla paylaştı.

Çalıştayın ilk gününde açılış ve hoş geldiniz konuşmalarının ardından, Prof. Dr. Ünal Altınbaş “Uzaktan Algılama ve Temel İlkeleri” ve “Yeryüzü Kaynakları Gözlem Uyduları” konu başlıkları sunumlarını gerçekleştirdi.

Altınbaş sunumunda, “Uzaktan Algılama(Remote Sensing_Fernerkundung) tekniği veya uydu verileri, yeryüzünden salınan veya yansıyan elektromanyetik enerjinin, uzayın belirli derinliklerindeki yörüngelerine yerleştirilmiş özel uydular kullanılarak bunların algılayıcı veya sensörlerle algılanmaları ve elde edilen verilerin bilgisayar ortamında yorumlanması temeline dayanır. Bu çağdaş teknik ile daha kısa zamanda ve gerçeğe daha yakın sonuçlar elde edilirken, yeryüzüne ait tüm doğal ve kültürel elemanların sağlıklı bir şekilde ortaya konulması kolaylıkla yapılabilmektedir” dedi.

İkinci oturumda Prof. Dr. Ünal Altınbaş “Yeryüzü Kaynakları Gözlem Uyduları” konu başlıklı sunumunda, “Yeryüzü doğal kaynakları, toprak, su, biyolojik çeşitlilik, maden ve hava olarak tanımlanır. Temelde, biyojeofiziksel konumundaki  yeryüzünün sürekli ve sürdürülebilir  bir şekilde kullanımı ve korunması amacıyla tasarımı ve yönetimi için doğal ve kültürel kaynakların  yerel, havza veya bölgesel ve ileri aşamalarda da  ülkesel veya evrensel bazda  ayrımlı sınırları  tanımlayıp, kullanım amacına bağlı olarak değişik haritalar  üretebilmektir. Bu amaca ulaşmak için çağımız teknolojik gelişmelerin ve bu bağlamda da uzaktan algılama (Remote Sensing_Fernerkundung) tekniği veya uydu verilerinin yoğun uygulama alanı bulması, yeryüzü kaynaklarının araştırılmasında sınır tanımaz bir ivme ve devinim verirler. Uzaktan algılama tekniği ile çok geniş alanlar hakkında ve çok kısa zaman sürecinde çeşitli bilgiler kazanılır. Bu teknik yardımı ile doğal ve kültürel kaynakların nitel ve nicel özelliklerinin belirlenmesi mümkün olabilmektedir” şeklinde ifade etti.

Sunumların ardından ilk günkü program Ulucami ve Hanlar Bölgesi teknik gezisiyle sona erdi.

Çalıştayın ikinci günü ilk oturumunda Dr. Fulsen Özen “Uzaktan Algılama Tekniğinde Uydu Görüntüleri İşleme Aşamaları” konu başlıklı sunumu gerçekleştirdi.

Özen’in verdiği bilgilere göre bir görüntü (image) bir kamera ile film üzerine alınmış bir fotoğraf değildir. Hemen hemen bütün ticari amaçlı uzaktan algılama uyduları, görüntüleri (images) algılayıcıları (sensors) sayesinde sayısal (dijital) olarak elde ederler. Bu algılayıcılar (sensörler), günümüzde yeni popüler olan dijital kameralarla aynı prensiplerde çalışmaktadırlar.

Aynı dijital kamerada olduğu gibi, bir uydu algılayıcısı da filme sahip değildir. Onun yerine algılayıcı yeryüzünden ve onun üstündeki objelerden yansıyan elektromanyetik enerjinin miktarını ölçen binlerce küçük alıcılardan (detectors) oluşmuştur. Bunlar, spektral (bantsal) ölçümler olarak adlandırılırlar. Her spektral yansıma değeri bir dijital sayı (numara) olarak kaydedilir. Bu sayılar Dünya’ya geri gönderilerek bilgisayarlar tarafından renklere ve gri-renk tonlamasındaki parlaklık seviyelerine göre fotoğrafa benzeyecek şekilde görüntüye dönüştürülürler.

Özen “Alıcıların (detectors) duyarlılığına bağlı olarak algılayıcılar (sensors) yansıyan enerjiyi; görünen (visible), yakın-kızıl ötesi (near infrared), kısa dalga-kızılötesi (short-wave infrared), termal kızılötesi (thermal infrared) ve mikrodalga radar, bölümlerinde ölçülebilir” dedi.

Çalıştayın son oturumunda Prof. Dr. Ünal Altınbaş “Uzaktan Algılamanın Kullanım Alanları İle İlgili Ege Bölgesinden Kimi Örnekler” konulu sunumunu katılımcılarla paylaştı.

Altınbaş, uzaktan algılamanın temeli, yeryüzünde dağılım gösteren elemanlarla bunların çevrelerine yönelik bilgilerin hiçbir fiziksel ilişkiye girmeden belirli uzaklıklardan algılanan sayısal görüntülerin ölçülmesi, sayısallaştırılması ve yorumlanması temeline dayanır. Uzay boşluğundaki algılayıcının görüntü alanına giren yeryüzündeki ayrımlı cisimlerin yüzeyinden yansıyan veya yüzeyinden salınan termal enerjinin uydularca algılanıp kayıt edilmesidir. Bu amaca ulaşmak için, öncelikle uydu görüntülerinin rektifikasyonları için, öncelikle sayısal altlık haritalarının oluşturulması bağlamımda, 1/25.000 ölçekli ve üç boyutlu (3D_Dimension: Derinlik, Genişlik ve Yükseklik) topografik haritalardan alansal ve noktasal koordinat verileri, denizden yükseklik, yollar, kentsel ve kırsal yerleşim alanları ve sınırları, akarsu, göl, baraj, kıyı alanlar, ayrıntılı yollar vb.  elemanlar belirli yazılımlarla A0 boyutlu sayısallaştırıcı_digitizer kullanarak bilgisayar ortamına aktarılmasıdır şeklinde ifade ederek Ege bölgesinden örnekler göstererek katılımcılara bilgiler verdi.

Çalıştay, konuşmacılara ve katılımcılara sağladıkları katkılardan dolayı teşekkür ve katılım belgeleri takdim edilerek sona erdi.